jednać się
  • Minus jedynka
    2.11.2016
    2.11.2016
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się, jak powinno być zapisywane wyrażenie minus jedynka. Zdrowy rozsądek podpowiada, że właśnie tak, jak to zrobiłem. Z drugiej strony, czy to nie jest przypadek nieodmiennej przydawki stojącej przed rzeczownikiem, co wskazywałoby na pisownie łączną? Minusjedynka wygląda dziwnie, ale chyba nie gorzej niż na przykład stodwudziestkapiątka.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • na mistrzostwach czy w mistrzostwach?
    14.01.2011
    14.01.2011
    Moje uszanowanie.
    Czy poprawne jest mówienie, że dany piłkarz występuje NA, czy W mistrzostwach? To samo tyczy się mundialu. Czy zawodnik gra NA mundialu, czy W mundialu?
    I jeszcze jedna kwestia, mianowicie takie zdanie: „Yksiński i Kowalski nie wystąpią w tym meczu, gdyż dopiero co wznowili treningi po kontuzji”. Czy „…po kontuzjach”?
    Kłaniam się.
  • nazwy męskie o referencji żeńskiej i na odwrót
    21.11.2012
    21.11.2012
    Rzeczowniki męskie, kiedy opisują kobiety, zachowują się jak żeńskie, np. „Jedna profesor wstała”. Gdzie leży granica takiego użeńszczenia? „Młoda przewodnik wskazała” – jeszcze może być? Bo zdolna uczeń to już chyba nie.
    Czy to samo można stosować – a jeśli tak, to w jakich wypadkach – w drugą stronę, np. „Ten świnia powiedział” albo „Ten prostytutka wyszedł”?
  • odwrocie
    2.03.2022
    12.09.2014
    Rzeczownika rodzaju nijakiego odwrocie ('odwrotna strona') nie ma w słownikach i poradnikach językowych. Odwrót jako 'odwrotna strona' może występować tylko w wyrażeniu na odwrocie. Słownik wyraców obcych jako odwrotną stronę m.in. obrazu definiuje rewers, choć słownik sztuk pięknych jako obiekty, do których się on odnosi, wymienia tylko monety i medale. W publikacjach odwrocie jako 'odwrotna strona obrazu' występuje często, jest odmieniane przez przypadki, a redakcje przeciw temu nie protestują.
  • Określenia adlatywny i lokatywny w tekstach porad

    9.04.2024
    9.04.2024

    Dzień dobry. Dziękuję za odpowiedź na moje poprzednie pytanie! Tym razem do napisania skłoniła mnie jedna z niedawnych odpowiedzi w poradni. Czytaliśmy w niej, że istnieją zaimki ablatywne i lokatywne. Bardzo mnie zaciekawiły te terminy. Czy mogliby Państwo podać pełną klasyfikację zaimków (bo skoro jest ich więcej, to i specjalistycznych terminów też jest więcej) z przykładami?

    Pozdrawiam i dziękuję za Państwa pracę!

  • Przeważa zapis: Mario Puzo, Ojciec Chrzestny
    13.06.2019
    13.06.2019
    Jeszcze o pisowni [O/o]jciec [C/c]hrzestny.
    W tekście powieści (tłum. B. Zieliński, ISBN 83-89651-85-8) jest to nazwa własna:
    str. 11: A był tylko jeden człowiek, który mógł załatwić taką sprawę. Ojciec Chrzestny.
    str. 12: określająca (…) miarę jego szacunku dla Ojca Chrzestnego.
    str. 29: zobaczył, że Ojciec Chrzestny wycofuje się z zabawy (…).
    str. 47: – Ojcze Chrzestny, Ojcze Chrzestny – wykrztusił nieprzytomnie (…).
    Itd.
    Czy to nie przemawia za stosowaniem dużych liter również w tytule?
  • pytajnik po pytajniku?
    7.01.2010
    7.01.2010
    Redagowałem niedawno recenzję publikacji pod tytułem Are We East or West? (tytuł kończy się pytajnikiem). W piśmie, dla którego pracuję, tytuły zapisujemy kursywą, bez cudzysłowu. W recenzji jest zdanie: „Co możemy znaleźć w Are We East or West?”. Jak powinno wyglądać jego interpunkcyjne zakończenie? Pytajnik zapisany kursywą należy do tytułu, więc nie kończy samego zdania. Dwa pytajniki obok siebie wyglądają źle. Kropka też nie jest dobrym rozwiązaniem, skoro mamy tu wyraźne pytanie.
    Kłaniam się
  • rere-dziad
    7.01.2008
    7.01.2008
    Na Podhalu używa się określenia rere-dziad (taki już najgorszy z dziadów). Skąd wzięło się to rere i co oznaczało?
    Pozdrawiam
    Ewa Koniecpolska
  • syndrom sztokholmski

    5.02.2023
    5.02.2023

    Dzień dobry,

    czy zamiast nazwy „syndrom sztokholmski" można używać określenia „syndrom szwedzki"? Wiem, że czasami syndrom ten jest błędnie nazywany „syndromem helsińskim". Zastanawiam się jednak, czy słowo „szwedzki" jest akceptowalne, czy również jest niepoprawne i nie powinno być używane nawet w tekstach nieformalnych lub mowie potocznej?

  • Witold czy Witołd?
    29.06.2011
    29.06.2011
    Szanowni Państwo!
    Jedna z postaci Grażyny Mickiewicza nosi imię Witołd. My jesteśmy przyzwyczajeni raczej do Witolda z l. Czy mogliby mi więc Państwo wyjaśnić, dlaczego to imię występuje w dwu takich właśnie formach i czy takie „wymienianie się” l i ł w takim samym przecież kontekście fonetycznym jest (albo było) częstszym zjawiskiem w polszczyźnie.
    Najuprzejmiej dziękuję za odpowiedź.
    Z wyrazami szacunku
    M.K.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego